Մանկապարտեզներ վերացնող և վաճառող Հայաստան

Խնդրին մոտիկից առնչվեցի 2011-ից: Երբ տղաս պետք է գնար մեր մոտակա մանկապարտեզը:

Գիտեք քանի մանկապարտեզ է եղել և մնացել մեր երկրում?

1989 թվականին Հայաստանում գործում էր 1335 մսուր-մանկապարտեզ:

1996 թվականի տվյալներով մնացել էր 1037 մանկապարտեզ:

2003-ին այդ թիվը դարձել է 679:

2011-ին Երևանում նախադպրոցական ուսումնական հաստատությունների թիվը 161 էր, երեխաների ցուցակային թիվը 24669, իսկ աշխատողների թիվը` 4341:

Միայն Երևանի Կենտրոն և Արաբկիր շրջաններում փակվել է 67 մանկապարտեզ:
Իսկ Հայաստանի համայնքների 46 տոկոսը ընդհանրապես մանկապարտեզ չունեն:

Այդ մանկապարտեզները էժան գներով սեփականաշնորհվել են, վեր են ածվել դղյակների, մյուս մասը քանդվել է և նրանց տեղում բազմահարկ էլիտարներ են սարքել:

Երևանի նախկին ժամացույցի գործարանի մանկապարտեզի շենքը Աղբյուր Սերոբ փողոցում: Այսօր սեփականաշնորհված է և տրված վարձով: Ժամանակին այն 50.000 դոլարով էին վաճառում: 

Այգեստանի նախկին մանկապարտեզի շենքը: Այսօր սեփականացված է և ծառայում է մեկ ընտանիքին, հանրության փոխարեն: Իսկ կողքի այգում շներն են վազում, երեխաների փոխարեն

Արդեն գրել եմ նախկին մանկապարտեզների տեղում վեր խոյացած քարե էլիտար կույտերի մասին:

Համբարձումյան (նախկին Գայդառ) մանկապարտեզը քանդել և 'էլիտար' են սարքել:

Նախադպրոցական կրթության մասին օրենքի հոդված 30-ը`
"Պետական կամ համայնքային սեփականություն համարվող նախադպրոցական ուսումնական հաստատությունների շենքերը հասարակական կամ պետական կարիքների համար կարող են օտարվել միայն բացառիկ դեպքերում` օրենքով:"

Այսօր մանկապարտեզի օտարումը արգելված է օրենքով, սակայն մի քանի օրինակներ արդեն գիտենք, թե ինչ ձևերով են շրջանցում օրենքի արգելքը:

Դա տեղի ունեցավ Նալբանդյան փողոցի տխրահռչակ շինարարության դեպքում:

Դա թույլ չտվեցինք թիվ 26 մանկապարտեզի ծնողների և աշխատակիցների հերոսական ջանքերի շնորհիվ 2011-ին:

Օրենքի այս դրույթը այսօր ինչ-որ տեղ կասեցրել է մանկապարտեզների վաճառքը: 
Բայց հիմա էլ դպրոցներին են անցել թալանչիները, ավիրողները:

Ահա վերջին դպրոցաքանդության մի քանի օրինակ`

Մռավյանի դպրոցը 2012-ի հոկտեմբերին մինչև քանդելը

Աճառյանի դպրոցը 2014-ի մարտին մինչև քանդելը

Թե ինչպես վաճառվեց Աճառյանի դպրոցը նկարագրել էի այն ժամանակ:

Հիմա Աճառյանի դպրոցի մնացած պատերը ևս չկան: Շինարարները 'հանկարծակի' դա էլ են քանդել:

Շատերը տեղյակ չեն, որ 2002 թվականին առողջապահության նախարարությունը հաստատել է "Նախադպրոցական կազմակերպությունների սանիտարական նորմերը և կանոնները":

Կարդացեք, հիանալի նորմեր են: Շատ նման է Հ1-ով ցույց տրվող Հայաստանին:

Այնտեղ օրինակ դրույթ կա, որ մանկապարտեզները նախագծվում են 1, 2, 4, 6, 8, 12, 14 խմբերի համար` 25, 50, 95, 140, 190, 280 և 330 տեղից ոչ ավելի:
Եվ 6 նախադպրոցական խմբերի` 140 հոգու համար շինության մակերեսը պետք է լինի 572 ք.մ., իսկ 14 նախադպրոցական խմբերի համար` շինության մակերեսը 1430 ք.մ է:

Իսկ ընդհանուր մակերեսը` խաղահրապարկներով, դահլիճներով, տնտեսական և կոմունալ սենյակներով, շինության մակերեսներով` 1 երեխայի համար վաղ հասակի խմբերում 5 ք.մ. է, իսկ նախադպրոցական երեխաների համար` 7.5 ք.մ !!!

Սահմանված են լուսավորության, օդի ջերմաստիճանի նորմաները:
Պատկերացնում եք` վաղ հասակի խմբերում խաղալիքները պետք է օրական 2 անգամ լվանալ տաք ջրով, օճառով, և այլն:

Ով է պահպանում այս նորմերը?

ԱԺ նախորդ ընտրությունների ժամանակ Բելառուսից եկած դիտորդը զարմացել էր, թե ինչպես են Հայաստանում թույլ տալիս որ մանկապարտեզներում անցկացվեն քվեարկություններ` երեխաների խաղասենյակներում, ննջարաններում:
Հազարավոր մարդիկ ներս ու դուրս են անում մոտ 2 օր, և ընտրության ավարտի օրը, վաղ առավոտյան արդեն երեխաները գալիս են այստեղ` չմաքրած սենյակներ: Ցանկության դեպքում էլ չեն հասցնի մաքրել:

Սա ընտրատեղամասն է, թիվ 26 մանկապարտեզի երեխաների խաղասենյակում: Առավոտյան երեխաները պետք է այստեղ հատակին խաղան:

Մսուրի խումբը որպես ընտրատեղամաս, նույն տեղում

Տոտալ անտերության և թալանի վիճակ է: Հետո ասում եք Հայաստանը դառնում է թանգարան բաց երկնքի տակ: Թանգարանում երեխաներ չեն ապրում:

Թիվ 26 մանկապարտեզում ավարտական հանդեսն էր

Դեռ երեք տարի առաջ ընտրության առաջ էի:

Տղաս պետք է արդեն գնար մանկապարտեզ: Ուսումնասիրեցի մոտակայքի բոլոր մանկապարտեզները` մասնավոր և պետական:

Մասնավորները աչքի էին ընկնում բարձր գներով (60-100.000 դրամ) և վատ շենքային պայմաններով: Նրանք մասնավոր տներում կամ բնակարաններում էին` սենյակները փոքր, երեխաները շատ, դաստիարակները` հիմնականում ոչ մասնագետ:
Մասնավոր մանկապարտեզների փոքր, խիտ սենյակների պատճառով` երեխաները շուտ էին միմյանցից վարակվում և հիվանդանում:

Թիվ 26 մանկապարտեզի բակը

Վերջապես` հարցուփորձից հետո, Փափազյան փողոցի վերջնամասում գտա թաքնված այս հիանալի վայրը` թիվ 26 երկհարկանի մանկապարտեզը` մեծ բակով, մեծ ննջասենյակներով և լուսավոր, բարձր դասասենյակներով:
Հանդիպումը արհեստավարժ և գործի գիտակ տնօրենի հետ կանխորոշեց ընտրությունը:

Դա երեք տարի առաջ էր...

Իսկ այսօր արդեն ավարտական հանդեսն է:

Գեղեցիկ ձևավորված դահլիճը սպասում է երեխաներին

Բոլոր երեխաները` անխտիր, գեղեցիկ են ու պայծառ: Շուտով` մի քանի ամսից, կգնան դպրոց:

Նրանք շուտվանից էին պատրաստվում այս օրվան` անգիրներ էին անում, նոր երգեր, պարեր սովորում:

Վերջին անգամ, հարազատ մանկապարտեզի լուսավոր սենյակում, նրանք շարվել են` հանդեսից առաջ:
Ճշտապահորեն սպասում են ժամը 11.00-ին, որպեսզի սկսեն ներկայացումը:

Ահա նրանք` ապագա առաջին դասարանցիները, իրենց դաստիարակների հետ

Վաղվանից նրանք արդեն մանկապարտեզի սաներ չեն համարվելու:
Մանկության մի փուլն ավարտվեց: Տիկին Հասմիկը մտահոգ է

Այս ավարտական հոսքը ինձ շատ թանկ է:

2011-ի սեպտեմբերին, եթե ծնողները, լրագրողները և պետականամետ գործիչները թույլ տային` այսօր այս մանկապարտեզի փոխարեն կլիներ էլիտար շենք: Միասնական պայքարի շնորհիվ մանկապարտեզը մնաց երեխաներին և չարժանացավ վաճառված այլ հարյուրավոր մանկապարտեզների բախտին:

Վառ գույներ, վառ հայացքներ, գեղեցիկ մեր ապագան

Հայոց եռագույնը երեխաների ֆոնին այլ շքեղություն ունի

Ծնողները շտապում են նկարել հիշարժան պահերը

Առաջին շարքում, երեխաների և ծնողների կողմից սիրված
և հարգված տնօրենն է ` տիկին Զաքարյանը

Արաբկիրի վարչական շրջանի ղեկավարը երեխաներին նվեր է
մատուցել` դպրոցական պայուսակներ և գրենական պիտույքներ

Ավարտական վկայականները բաժանված են

Տնօրենը` մայրաբար, բոլոր երեխաներին համբյուրեց և դաստիարակի` տիկին Հասմիկի հետ բաժանեց վկայականները և նվերները:
Պետության հիմքը այսպիսի մարդիկ են, իրենց գործի նվիրյալները:

Ղազարոս Աղայան, Հովհաննես Թումանյան, Խնկո-Ապեր

Բարի երթ, սիրելի երեխաներ:
Խաղաղություն և գիտելիք եմ մաղթում բոլորիդ:

Իսկ մանկապարտեզին կցանկանամ կապիտալ նորոգում` քանի որ դրա կարիքը այն իրոք ունի:

Երևանում ՀՀ կառավարությունը դպրոց է լուծարել ինչ որ հիմնադրամին

Այսօր առավոտյան գործի ուղևորվելիս, Աճառյանի անվան դպրոցի ճակատային մասում նկատեցի կապույտ պաստառ` "ՀԱՊԿ ակադեմիա", "Академия ОДКБ".

Պաստառը նոր էր հայտնվել:

Մինչ այսօր մտածում էի, որ դպրոցը վերանորոգում են, քանի որ ԱԺ նախագահը 2013 թվականի մայիսին, անձամբ խոստացել էր նորոգել դպրոցը:
Հովիկ Աբրահամյանը դպրոցը լուծարելուց երեք ամիս առաջ խոստանում էր հոգալ դպրոցի հարցը: ԱԺ նախագահը քվեարկել է այդ դպրոցում:

Դպրոցը իրոք ուներ նորոգման անհրաժեշտություն`

Դպրոցը կառուցվել է 1936 թվականին 240 աշակերտի համար: Ճարտարապետը եղել է Մարկ Գրիգորյանը: Եղել են պահեր, երբ դպրոցի աշակերտների թիվը եղել է 700: Իսկ 2013 թվականին ուներ ընդամենը 48 աշակերտ:

Տեղեկատվական փնտրտուքս հանգեց այսպիսի արդյունքի:

1. ՀՀ կառավարությունը 2013 թվականի օգոստոսի 29 իր 917-Ա, որոշումով լուծարել է Հրաչյա Աճառյանի անվան թիվ 72 հիմնական դպրոցը, որը ուներ 1665 ք.մ մակերես, 0.253 հա հողատարածք և շենքը գանահատվել է 8.359.000 դրամ:

Տեսեք ինչ գնով է լուծարվել եռահարկ շենքը քաղաքի սրտում: Ինչ է սա?

Կառավարության որոշումը («Երևանի Հրաչյա Աճառյանի անվան Հ. 72 հիմնական դպրոց» պետական ոչ առևտրային կազմակերպությունը լուծարելու և գույք հանձնելու մասին) ունի շատ հետաքրքիր հիմնավորում`

Դպրոցը լուծարելու նախագիծը ներկայացրել է Արման Սահակյանը, որը գիտենք որ Գալուստ Սահակյանի որդին է, և հանդիսանում է պետական գույքի կառավարման վարչության պետը:


2. Երևանի քաղաքապետ Տարոն Մարգարյանը իր 24.08.2013թ. թիվ 01/7-49629Հ գրությամբ տեղեկացրել է, որ նշված դպրոցի աշակերտների թվաքանակի կտրուկ նվազման հետևանքով <<Երևանի Հրաչյա Աճառյանի անվան թիվ 72 հիմնական դպրոց>> ՊՈԱԿ-իհետագա գործունեությունը գտնում է ոչ նպատակահարմար և կազմակերպությանն ամրացված  Մխիթար Հերացու փողոցի թիվ 2 հասցեում գտնվող անշարժ գույքը <<Հավաքական անվտանգության պայմանագրի կազմակերպության ակադեմիա>> հիմնադրամին տրամադրելու հարցում առարկություններ չունի:

Այսինքն Երևանի քաղաքապետը, քանի որ դպրոցի աշակերտների թիվը նվազել է, չի առարկել և թույլ է տվել, որ դպրոցը նվիրեն նորահայտ ակադեմիային:

Հարցեր`
- Արդյոք կրթության ու գիտության նախարարը տվել է իր համաձայնությունը որպեսզի դպրոց լուծարվի?

Քանի որ Կրթության մասին օրենքի 37-րդ հոդվածի 15.1 կետով "համաձայնություն է տալիս պետական համապատասխան լիազորված մարմնի կողմից ուսումնական հաստատությունների  վերակազմակերպման և լուծարման վերաբերյալ."

- Արդյոք Երևանի ավագանին կողմ է քվեարկել դպրոց լուծարելուն, թե Տարոն Մարգարյանը ինքն է որոշել միանձնյա:

- Ինչու է դպրոցը քանդվել? Դրա մասին կառավարության որոշման մեջ չկա ոչ մի նշում:
Եթե վարձակալը իր հաշվին կատարում է ծախսեր, ապա նոր շենքը փաստորեն արդեն նրան է պատկանելու:

Փաստորեն դպրոցը լուծարելով ու քանդելով այն փաստացի օտարվել է:

Դպրոցը մինչև քանդվելը

Հրաչյա Աճառյան

Ցավալի է, որ մեր երկրում պետական չինովնիկները պարզ ընթացակարգերով կարող են լուծարել կրթօջախ այն հիմնավորմամբ, թե աշակերտների թիվը նվազել է: Եվ անգամ չեն մտածում, թե ինչի է նվազել:
Ոչ Ազգային ժողովի նախագահը, ոչ վարչապետը, ոչ քաղաքապետը, ոչ կրթության նախարարը դեմը չեն առել այս ապօրինության:

Քաղաքապետարանի համար երեխաների կյանքը գին չունի?

Հերթական չմտածված քայլը` Երևանում դեռ իշխող-ավիրողների կողմից:

Փակել են դեպի Պուշկինի դպրոց, մանկական Մշակույթի պալատ, Ազարյանի մարմնամարզական երիտասարդական դպրոց տանող բոլոր անցումները, թողնելով միայն Աբովյան փողոցը հատող 2 անցում, իսկ վերևից ներքև տանողները բոլորը փակ են:

Երեխաները այսուհետ չեն կարող առանց ծնողների կամ մեծահասակների ներկայության հասնել Աբովյան փողոցի կանգառից մինչև այդ մանկական հաստատությունները:

Կարելի էր չէ սկսել այս աշխատանքները 2 ամսից, երբ դպրոցները կփակվեին? Կամ թողնել գոնե նեղ ճանապարհ, բժկականից մինչև ներքև իջնելու համար?

Լավ գոնե ոստիկան կարելի է կանգնեցնել այդտեղ ամբողջ օրը, որ երեխաներին օգնի անցնել, թե ոստիկանները միայն ըստ ՀՀԿ քաղաքապետի` օլիգարխների բուծիկները  պաշտպանելու համար են?

Այստեղ անցումներ չկա, լուսաֆորներ նույնպես:

Այ որ քաղաքապետարանի և վայ ավագանու անդամները ոտքով քայլեին, կհասկանային քաղաքացիների վիճակը: 

Այ այսպես երեխաները ստիպված կյանքն են վտանգում,
քանի որ անցնելու այլ տեղ չկա

Ոչ մի ոստիկան, ոչ մի անցում, ոչ մի լուսաֆոր չկա

20 տարվա ծրագրավորս չհասկացա Ինֆորմատիկայի դասագիրքը

Երեկ տղաս մոտեցավ, ինֆորմատիկայի դասագրքի թեման բացած:

Հարցրեց, թե կարող եմ ցույց տալ ցիկլերի օրինակներ:

Դե առաջինը ինչ մտքիս եկավ, բացեցի Excel-ը, գրեցի փոքրիկ մակրոսներ ցիկլերով:

Կատարման քայլերով բացատրեցի, թե ինչպես է պայմանների բավարարման դեպքում աշխատում ծրագիրը և երբ է դուրս գալիս ցիկլից:

Շատ արագ հասկացավ:

Նայեցի 9-րդ դասագրքում գրված թեման, մի 6 էջ:

Ժողովուրդ, բացարձակ բան չհասկացա թե ինչ է գրված և այդ մարդիկ ինչ են ուզում բացատրել երեխաներին:

Առաջարկում եմ դպրոցներում բարելավվել Ինֆորմատիկայի դասավանդումը:
Ինչպես?
Ուղղակի այսօր տարբեր հիմնարկներում աշխատող ծրագրավորողներին պետք է մղել դպրոցներում դասավանդմանը:
Ինչպես?
Օրինակ ազատելով նրանց հիմնական աշխատավայրում եկամտահարկի վճարումից, պայմանով, որ կդասավանդեն դպրոցում:
Պարզ ու հասարակ սխեմա է:
Բայց պատկերացրեք օգուտները:

Ու ոչ մի ինկուբատորների և ԻՏ նախարարությունների վրա գումարներ բյուջեից ծախսել պետք չէ:
Ու պետք չի հայտարարել գերակա ճյուղ և այլ ամպագոռգոռ բաներ:
Սենց: