Այս նկարը շատ է շրջանառվում ինտերնետում: Շահումյանցի կին է` զենքը ձեռքում:
Նկարը ցավալի զգացմունքներ է միշտ առաջացնում ինձ մոտ, քանի որ այստեղ պատկերված է մեկ այլ կին` հետևում նստած Վարսենիկ Ղազարյանը, ով անհայտ կորավ հունիսի 13-ին:
Այդ օրերին` Շահումյանում ունեցանք 289 անհայտ կորած կամ զոհված, որոնց անունները տպված են և հայտնի: Որևէ հուշարձան նրանց հիշատակին առ այսօր չկա:
Մեկ շաբաթից` հունիսի 13-ին կլրանա Հյուսիսային Արցախի` 20000 հայ բնակչություն ունեցող, 11 հայկական շեներով` Շահումյանի շրջանի հանձնման 22-րդ տարին:
Շահումյանի թեման շատ անհարմար է "հաղթանակներով" պարծեցող հայ գեներալների համար:
Շահումյանի թեման շատ անհարմար է ԼՂՀ պատմությունը կեղծողների համար, որոնք չեն ցանկանում հիշատակել, որ ԼՂՀ-ն ձևավորվել է նախկին ԼՂԻՄ-ի ու Շահումյանի շրջանի հիման վրա:
Շահումյանի թեման շատ անհարմար է Հայաստանի նախագահների համար, որովհետև բոլոր երեքն էլ կապված են այս պարտության պատասխանատվության հետ:
Շահումյանի ռազմական ու քաղաքական ղեկավարներից քչերն են այսօր կենդանի:
Մի մասը զոհվել է, մի մասը` սպանվել, մյուս մասը` արտագաղթել:
Իսկ ինչն ավելի ցավալի է, մի մասն էլ` պաշտոններով գայթակվել: Ինչ-ինչ, բայց պաշտոններով շատ-շատերին այսօրվա իշխանավորները կարողանում են գայթակղել:
 |
| 1992 թ.Ազատամարտ թերթ |
Աշոտ Նավասարդյանը (ՀՀԿ նախագահը) 1992 թ. հունիսի 13-ի Շահումյանի հանձնման մասին ասել է` "Կարելի է կարծել, որ ինչ-որ մակարդակներում տեղի է ունեցել ուղղակի փոխանակություն":
Վազգեն Մանուկյանը Շահումյանի մասին է ասել` "Թող մեծամտություն չթվա, բայց եթե մնայի պաշտպանության նախարարի պաշտոնում հաստատապես կբարցրացնեի նաեւ Շահումյանի շրջանի վերադարձման հարցը։"
Տիգրան Թորոսյան` "Վստահ եմ, որ թե ՀՀ, թե ԼՂՀ ներկայացուցիչները գրավյալ տարածքների վերաբերյալ բոլոր քննարկումների ժամանակ պետք է մշտապես հիշեցնեն, որ նման կարգավիճակ ունեն Շահումյանի շրջանը, Գետաշենը, Մարտակերտի եւ Մարտունու շրջանների զգալի մասերը: Սա այն կարեւոր ճշգրտումներից մեկն է, որ պետք է արվի Ղարաբաղյան խնդրի կարգավորման հետագա ընթացքում:"
Հրանտ Մարգարյան - "Շահումյանի անկումից հետո՝ բռնագրավումից հետո, մենք միշտ հետապնդել ենք Շահումյանի ազատագրումը։ Այսօր Շահումյանի հարցը ամենուր հետապնդում ենք քաղաքական մակարդակում, հետամուտ ենք, որ այն մեր պահանջների հիմնական օրակարգում լինի։ Ղարաբաղ ասելով, մենք հասկանում ենք նաեւ Շահումյան, եւ Ղարաբաղի ազատագրման պայքարը չի կարող ավարտված համարվել, քանի դեռ բռնագրավված է հայկական Շահումյանը"։
Վահան Հովհաննիսյան` "Հյուսիսային Արցախը Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության անբաժանելի մասն է. սա պետք է լինի մեր դիրքորոշումը բոլոր բանակցություններում։ Այսօր, երբ Արդբեջանը շարունակում է շահարկել փախստականների եւ ԼՂՀ-ն շրջապատող տարածքների՝ հայերով վերաբնակեցման հարցերը, Հյուսիային Արցախի խնդիրը ստանում է նոր հնչեղություն, եւ մեր դիվանագիտությունը պետք է ճկունություն դրսեւորի այս իրավիճակն անհապաղ օգտագործելու համար։"
Վարդան Օսկանյան` "Շահումյանի հարցը բանակցություններում օրակարգային խնդիր է եւ փախստականների խնդրի, եւ տարածքների համատեքստում: Հայաստանի կողմից այդ հարցը միշտ ակտուալ է պահվում:"
Շահեն Մեղրյան`
§¸³ г۳ëï³ÝÇ é³½Ù³ù³Õ³ù³Ï³Ý å³ñïáõÃÛáõÝÝ ¿ñ: ºÃ» ²¹ñµ»ç³ÝÁ, ãÉÇÝ»Éáí ²äÐ-Ç ³Ý¹³Ù, ѳë»É ¿ñ ³ÛÝ µ³ÝÇÝ, áñ Ù»Ï ³Ý·³Ù ¨ë ϳñáÕ³ó³í û·ï³·áñÍ»É ËáñÑñ¹³ÛÇÝ 4-ñ¹ µ³Ý³ÏÇ áõÅ»ñÁ Ù»ñ ¹»Ù, ³å³ Þ³ÑáõÙÛ³ÝÇ ³ÝÏáõÙÁ å»ïù ¿ Çñáù ¹Çï»É é³½Ù³ù³Õ³ù³Ï³Ý å³ñïáõÃÛáõݦ, ³ëáõÉÇëÇ ³í³ñïÇÝ Çñ ·Ý³Ñ³ï³Ï³ÝÁ ïí»ó Þ.Ø»ÕñÛ³ÝÁ:
²ÛÝáõÑ»ï¨ Ý³ ó³íáí Ýß»ó, áñ ¨° г۳ëï³ÝÇ, ¨° ²ñó³ËÇ áñáß ßñç³Ý³ÏÝ»ñáõ٠ϳñ ³ÛÝ Ùï³ÛÝáõÃÛáõÝÁ, Áëï áñÇ §Þ³ÑáõÙÛ³ÝÁ í»ñçÇÝ Ñ³ßíáí å»ïù ¿ ï³É, ¨ áñ ¹³ ϳñáÕ ¿ ûè³óÝ»É ÁݹѳÝáõñ íÇ׳ÏÁ, ÇÝã-áñ ï»Õ ѳݹÇë³Ý³É ѳٳñÅ»ù` ·ñ³íí³Í ÞáõßÇÇ ¨ ȳãÇÝÇ ÙÇç³ÝóùÇ ¹ÇÙ³ó ¨ ³ÛÉÝ: ²Ûë ÙÇïáõÙÁ Ù»Ýù ÙÇßï ½·³ó»É »Ýù, ѳïϳå»ë ÈÔÐ ¶Ê Ýëï³ßñç³ÝÝ»ñáõÙ ÑÝã»óñ³Í »ÉáõÛÃÝ»ñÇó Ñ»ïá: ò³íáõÙ »Ù, áñ ³Ûëå»ë ¹³ïáÕÝ»ñÁ å³ñ½³å»ë ɳí ã»Ý ׳ݳãáõÙ ÃáõñùÇݦ:
(²½³ï³Ù³ñï, ÑáõÉÇë, 1992Ã., ÃÇí 28)
Րաֆֆի Հովհաննիսյանը Շահումյանի անկման մասին ` "Այո, ազգային հերոս` մեծ Շահենի գնահատականին համաձայն եմ` մեր ռազմաքաղաքական պարտությունն էր, որը ծնվեց թե առարկայական իրավիճակից, թե՛ մեր ներքին անմիաբանությունից: Դրա համար բոլո՛րս ենք պատասխանատու:"
Այսպիսի պատասխաններ են տվել հարցազրույցներում քաղաքական գործիչները` Շահումյանի մասին :